Museum Nienoord en de oorlog in kleur
Bijzonder dubbelproject in de borg Nienoord over het Westerkwartier in de oorlog in het kader van 75 jaar bevrijding
Met ingekleurde foto’s komt de Tweede Wereldoorlog heel dichtbij in twee nieuwe tentoonstellingen in de borg. ‘Je zal er maar voor komen te staan…’ vormt het decor voor persoonlijke verhalen uit deze periode, waarin schuld, angst, terreur, wraak, willekeur, daders en slachtoffers samenkomen. Tegelijkertijd is op de zolder ‘Wie niet weg is, is gezien’ ingericht, een project voor kinderen en jongeren waarin vijf leeftijdsgenoten vertellen hoe hun leven helemaal veranderde tijdens deze jaren (zie bericht hiernaast).
Spiraal van geweld
In de borgkamer draait het om de veranderende houding van de Duitse bezetter en het verzet na de April-meistaking in 1943. De staking speelde in het Westerkwartier een prominente rol. Het ontketende een golf van geweld die vlak voor de bevrijding tot dramatische hoogte kwam. De reeks tragedies begon met de fusillade in Dokkum in januari 1945. De Sicherheitsdienst vermoordde twintig mannen als vergelding voor een verzetsactie. De meeste van hen kwamen uit Groningen en Friesland, zoals de Westerkwartierder Jan Duursma. De persoonlijke verhalen van Westerkwartierders uit deze periode gaan over schuld, angst, terreur, wraak, willekeur, daders en slachtoffers.
Studenten en evacués in de borg Nienoord
In de zomers van 1941 en ‘42 was de leegstaande borg Nienoord voor studenten van de Rijksuniversiteit Groningen een veilige plek. Professor Hilmar Johannes Backer organiseerde hier zomerkampen waarbij iedereen de handen uit de mouwen stak en de borg opknapte. Er kwamen steeds maximaal negentien studenten naar Leek, om het verbod van de Duitse bezetter op bijeenkomsten van twintig mensen te omzeilen. Vanaf januari 1943 tot na de oorlog was de borg in gebruik als een noodziekenhuis voor zwakke en oude evacués.
Van november tot en met maart is het museum open op vrijdag-, zaterdag- en zondagmiddag van 12.00 tot 16.30 uur.
FOTO:
Jan Strating, oud-student van professor Backer, ving samen met zijn vrouw de studenten op in de borg. Het echtpaar (rechts op de foto) hield een dagboek bij met een aantal bijzondere foto’s, te zien in Museum Nienoord. Dit is één van de ingekleurde foto’s die de tentoonstelling zo bijzonder maakt.